Эканамічны агляд Беларусі

Беларуская эканоміка: лічбы і факты, прывабнасць краіны як гандлёвага партнёра

Эканоміка

Рэспубліка Беларусь – экспартна арыентаваная дзяржава з развітой прамысловасцю, сектарам паслуг і сельскай гаспадаркай.

Эканоміка Беларусі апошнія гады ўстойліва развіваецца. Вынік:

стабільнае павелічэнне ВУП з 1992 года
значнае скарачэнне дэфіцыту гандлёвага балансу
павышэнне ўзроўню жыцця насельніцтва Беларусі

ВУП Беларусі 2023 г. перавысіў $72 млрд. У доларавым эквіваленце адносна 1993 г. вырас у 4,1 раза.

ВУП па парытэце пакупной здольнасці на душу насельніцтва за 30 гадоў павялічыўся ў 6,5 раза – да $30,8 тыс.

Узровень золатавалютных рэзерваў за апошнія 20 гадоў павялічыўся ў 17 разоў.

Устойліва скарачаецца пазыковая нагрузка на эканоміку: валавы знешні доўг адносна ВУП знізіўся да 50,5% (па стане на 1 ліпеня 2024 г.), што значна менш за сусветны паказчык.

Забяспечана даступнасць крэдытаў для рэальнага сектара і насельніцтва: у 2024 г. стаўка рэфінансавання складае 9,5% гадавых (у 1994-м годзе – 480%).

Рэальныя грашовыя даходы насельніцтва за 30 гадоў выраслі ў 4,7 раза, рэальная заработная плата – у 6,6 раза.

У Беларусі адзін з самых нізкіх узроўняў малазабяспечанасці – 3,6% (у сярэдзіне 1990-х гадоў за рысай беднасці знаходзіліся больш за 38% насельніцтва).

Узровень інфляцыі ў краіне не перавышае 6% (у 1990-я гады - гіперінфляцыя, у 1993 г. індэкс спажывецкіх цэн перавышаў 2000%).

Сусветны фінансавы крызіс і Беларусь

Беларусь цяпер прытрымліваецца мадэлі сацыяльна арыентаванай рыначнай эканомікі.

Дзякуючы нізкай залежнасці Беларусі ад сусветных рынкаў краіна не так моцна пацярпела ад сусветнага фінансавага крызісу, як іншыя, хоць некаторыя і крытыкуюць узровень дзяржаўнага кантролю ў сферы прыватнага бізнесу, кіраванне фінансавай і крэдытна-грашовай палітыкай.

Аднак тое, што многія гандлёвыя партнёры Беларусі пацярпелі з-за крызісу, паўплывала на эканамічны рост краіны. У той жа час аналітыкі сусветнага рынку прагназуюць скоры ўздым і паспяховую эканамічную будучыню Беларусі.

Беларусь і міжнародны гандаль

Эканамічныя паказчыкі Беларусі дэманструюць прывабнасць краіны для міжнароднага гандлю. У ліку дадатковых пераваг:

геаграфічнае становішча
спрыяльны інвестыцыйны клімат
высокакваліфікаваная рабочая сіла
прамыслова развітая эканоміка
добра развітая транспартная і камунікацыйная інфраструктура

Беларусь падтрымлівае гандлёвыя адносіны з большасцю краін свету. У прыватнасці, у 2023 годзе гандлявала з 200 краінамі, беларускія тавары экспартаваліся ў 157 краін.

Беларусь – адзін з асноўных экспарцёраў прадукцыі на сусветным рынку. Страна ўваходзіць у топ-5 экспарцёраў малакапрадуктаў і топ-15 вядучых экспарцёраў мясной прадукцыі.

Больш падрабязна пра перавагі гандлю з Беларуссю

Беларусь і Сусветная гандлёвая арганізацыя (СГА)

Беларусь падала заяўку на ўваходжанне ў СГА яшчэ ў 1993 г. Многія гады вяліся перамовы, краіна напружана працавала, каб дасягнуць адпаведнасці патрабаванням арганізацыі.

Прыпыненне работы па ўступленні Беларусі ў СГА стала часткай санкцыйных абмежаванняў, уведзеных у адносінах да краіны ў 2020-2021 гг. Канчатковае рашэнне было прынята ў сакавіку 2022 года: СГА заявіла, што не будзе разглядаць заяўку Беларусі, завяршыўшы такім чынам працяглую работу і абясцэніўшы намаганні шматлікіх дыпламатаў па ўдзеле краіны ў міжнародных інтэграцыйных працэсах.

версія для друку