Бізнес-навіны

Новыя рынкі збыту і будаўніцтва сучасных комплексаў. Як будзе развівацца жывёлагадоўля ў Беларусі

Фота з архiва

Мяса-малочная прадукцыя - брэнд нашай краіны. Беларусь поўнасцю забяспечвае сваю харчовую бяспеку ў частцы жывёлагадоўлі і актыўна пастаўляе гэту прадукцыю за мяжу. У жывёлагадоўлі ў нашай краіне вялікі патэнцыял, але ёсць і моманты, якія варта дапрацаваць. Аб тым, як цяпер у цэлым ідуць справы ў галіне, колькі прадукцыі выпускаецца і як плануецца развіваць вытворчасць, расказала карэспандэнту БЕЛТА начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча Наталля Соніч.

Аб'ёмы вытворчасці мяса і малака ў краіне

Паводле слоў спецыяліста, у бягучым годзе па сельскагаспадарчых арганізацыях Беларусі чакаецца атрымаць каля 7,9 млн т малака. Так, удой на адну карову складзе каля 5,8 тыс. т, калі за мінулы год эта лічба трымалася на ўзроўні 5,5 тыс. т.

"Такім чынам, прыбаўка за год на адну галаву складзе прыблізна 282 кг. Калі мы будзем прадаўжаць такімі ж тэмпамі, то заданне па вытворчасці 10,5 млн т малака ў год пры пагалоўі 1,4 млн кароў да 2030 года будзе выканана", - расказала Наталля Соніч.

Яна дадала, што за 8 месяцаў бягучага года вытворчасць малака ў Беларусі склала 5,47 млн т. Тэмп росту 106 працэнтаў. Пры гэтым забяспечанасць насельніцтва малаком складае больш, чым 265 працэнтаў.

"За студзень-жнівень мы атрымалі 1,15 млн т жывёлы і птушкі ў жывой вазе, што на 3,4 працэнта больш, чым у мінулым годзе. Так, за гэты перыяд у краіне атрымана на 4,6 працэнта больш мяса буйной рагатай жывёл (БРЖ) - 429,4 тыс. т. Свініны вырабілі больш на 7 працэнтаў - 281 тыс.т. Мяса птушкі выраблена 439,4 тыс.т, что на 0,2 працэнта перасягае ўзровень аналагічнага перыяду 2022 года", - падзялілася данымі начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча.

Да канца года чакаецца, што вытворчасць свініны прырасце на 6 працэнтаў да ўзроўню 2022 года і складзе 425 тыс. т. Птушкі плануецца атрымаць 665 тыс. т, або на 1 працэнт больш, у параўнанні з 2022 годам.

"У цэлым, да 2030 года вытворчасць жывёлы і птушкі ў нас павінна быць на ўзроўні каля 2,1 млн т. Адзначу, што працэнт забяспечанасці мясам насельніцтва за 2022 год складае больш за 135 працэнтаў. Такім чынам, мы не толькі поўнасцю закрываем унутраны рынак і забяспечваем харчбяспеку нашай краіны, але і вырабляем неабходныя аб'ёмы для экспарту нашых прадуктаў", - заявіла спецыяліст.

Як ідуць справы з беларускай мармуровай ялавічынай

У Беларусі 34 племянныя гаспадаркі займаюцца спецыялізаванай мясной жывёлагадоўляй. З іх 6 селекцыйна-генетычныя цэнтры, якія непасрэдна разводзяць і гадуюць чыстапародны племянны маладняк для рэалізацыі ўнутры краіны.

"Для вытворчасці мяса з элітных парод у Беларусі выкарыстоўваюцца 34 працэнты абердзін-ангусаў, 43 працэнты герафордаў, 21 працэнт лімузінаў і 2 працэнты шарале. Лічу, што вытворчасцю мармуровай ялавічыны ў Беларусі трэба актыўна займацца, бо гэта даволі перспектыўны напрамак для нас. У краіне ўжо ёсць пералік паспяховых сельгасарганізацый, якія займаюцца мармуровай ялавічынай, рэнтабельнасць якіх дасягае 115 працэнтаў", - падкрэсліла Наталля Соніч.

Паводле яе слоў, беларускія мясакамбінаты маюць права самастойна ўстанаўліваць цэны на закупку элітнай ялавічыны і часта павышаюць іх для таго, каб гаспадаркі краіны больш займаліся гэтым напрамкам.

Якая ў гэтым годзе склалася сітуацыя з кармамі для жывёлагадоўлі

Як заявіла начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча, з-за засушлівага надвор'я, што склалася ў чэрвені-ліпені бягучага года, ўсе сапраўды вельмі перажывалі за жывёлагадоўлю - баяліся недахопу збожжа, сенажу і сіласу. Аднак у жніўні-верасні надвор'е наладзілася: трава бушуе, а кукуруза прадаўжае расці.

"Напрыклад, Магілёўская вобласць на бягучы перыяд нарыхтавала кармоў больш, чым у мінулым годзе. Падцягваецца таксама і Віцебская вобласць. Пры гэтым Брэсцкая, Гродзенская, Гомельская і Мінская вобласці павінны поўнасцю забяспечыць сябе травянымі кармамі. У бягучым годзе іх павінна атрымацца нават больш, чым у мінулым, паколькі нарыхтоўка яшчэ прадаўжаецца", - канстатавала Наталля Соніч.

Таксама гаспадаркі краіны прадаўжаюць убіраць кукурузу на зерне.

"1 лістапада мы ўжо дакладна будзем ведаць, колькі ў сельгасарганізацыях нарыхтавалі зернефуражу для грамадскай жывёлагадоўлі. Зыходзячы з выніковых аб'ёмаў будуць прыняты пэўныя меры. Так, птушкафабрыкі і свінакомплексы, у якіх няма сваіх плошчаў для нарыхтоўкі кармоў, а таксама магчымасці купіць зерне ў Беларусі, яшчэ ў красавіку-маі заключылі дагаворы на пастаўку збожжа з Расіі", - сказала спецыяліст.

Экспарт мяса-малочнай прадукцыі

Найбольшую ўдзельную вагу ў экспарце прадуктаў харчавання традыцыйна займае жывёлагадоўля з доляй ад агульнага экспарту аграпрамысловага комплексу 61 працэнт.

"У цэлым, у аграпрамысловым комплексе жывёлагадоўля займае 52 працэнты. У той жа час малочная прадукцыя ў аб'ёме экспарту прадуктаў харчавання ў мінулым годзе заняла 41,5 працэнта, а ў вартасным выражэнні - 28,6 працэнта да ўзроўню 2021 года. Так, малочнай прадукцыі ў 2022 годзе было рэалізавана на суму $3,45 млн у 50 краін свету", - адзначыла начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча.

Яна дадала, што мясная прадукцыя ў вартасным выражэнні складае каля 30,8 працэнта да ўзроўню мінулага года. У мінулым годзе мяса было экспартавана на суму $1,52 млн.

Паводле інфармацыі Мінсельгасхарча, у бягучым годзе за студзень-ліпень у вартасным выражэнні экспарт мяса птушкі вырас на 27,8 працэнта, каўбасных вырабаў - на 16,7 працэнта, а таксама вырабаў з мяса гатовых або кансерваваных - на 3,4 працэнта. Мяса экспартавалася ў 18 краін свету. Сярод новых рынкаў - Паўночная Карэя і Туркменістан.

Яйкі і яйкапрадукты экспартаваліся ў 8 краін, з іх новыя - Таджыкістан, Узбекістан і Арменія.

Акрамя таго, у вартасным выражэнні вырас экспарт масла на 0,5 працэнта, тварагу - на 4,4 працэнта, малака і вяршкоў у спажывецкай тары - на 8,2 працэнта. Малако і малочная прадукцыя экспартаваліся ў 53 краіны свету. Былі адкрыты новыя рынкі ў Афганістане, Індыі, Катары, Егіпце, Сенегале, Бахрэйне, Новай Зеландыі, Шры-Ланцы, М'янме і іншых краінах.

Мадэрнізацыя жывёлагадоўчых аб'ектаў

Усяго ў Беларусі 3272 малочнатаварныя фермы, у якіх каля 480 тыс. галоў кароў. Палавіна з гэтых ферм аснашчана самым сучасным абсталяваннем, там размешчана больш за 65 працэнтаў дойнага статка і атрымліваецца больш за 70 працэнтаў малака. Пры гэтым другая палавіна малочнатаварных ферм знаходзіцца на ўстарэлых даільных устаноўках.

"Кіраўнік дзяржавы паставіў нам задачу да 2030 года поўнасцю адысці ад старых тэхналогій. Цяпер абласцямі распрацаваны графікі будаўніцтва. Усяго плануецца пабудаваць і рэканструяваць ледзь больш за 570 малочнатаварных комплексаў. Адзначу, што менш за ўсё ферм з даільнымі заламі ў Віцебскай вобласці - з 592 яны ёсць толькі ў 97, што складае 16,4 працэнта", - сказала Наталля Соніч.

Яна дадала, што ў Брэсцкай вобласці больш за 70 працэнтаў пагалоўя знаходзіцца менавіта на малочнатаварных комплексах. У Магілёўскай вобласці гэта лічба складае 65 працэнтаў, у Гродзенскай - амаль 60 працэнтаў.

"Колькасць ферм будзе зменшана. Пры гэтым у кожнай вобласці застанецца па некалькі ферм з малакаправодамі. Закране гэта асобныя вёскі, дзе трэба забяспечыць насельніцтва рабочымі месцамі", - падкрэсліла начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча.

Паводле слоў спецыяліста, цяпер у Беларусі дзейнічаюць 104 свінагадоўчыя комплексы, на якіх утрымліваецца практычна 90 працэнтаў ад усяго пагалоўя краіны. Пры гэтым стаіць задача па новым будаўніцтве і закрыцці старых памяшканняў, у якіх няма магчымасці забяспечыць біялагічную абарону. "Цяпер ва ўсіх абласцях ідзе падбор пляцовак для будаўніцтва. Да лістапада завершым гэту работу, а ў 2024 годзе непасрэдна возьмемся за выкананне плана", - запэўніла Наталля Соніч.

Кадры для жывёлагадоўлі

Сярод асноўных ВНУ, у якіх рыхтуюць кадры для галіны жывёлагадоўлі, спецыяліст вылучыла Гродзенскі дзяржаўны аграрны ўніверсітэт, Віцебскую дзяржаўную акадэмію ветэрынарнай медыцыны і Беларускую дзяржаўную сельскагаспадарчую акадэмію ў Горках. У гэтых ВНУ рыхтуюць ветэрынарных урачоў, заатэхнікаў і зоаінжынераў.

"Абітурыентам сельскагаспадарчых вышэйшых навучальных устаноў даецца мэтавае накіраванне на бясплатнае навучанне. Далей у час адпрацоўкі маладым спецыялістам выдзяляюць жыллё, прэміі. Такім чынам, ствараюцца ўсе ўмовы для работы моладзі. Астатняе залежыць ад кіраўніка гаспадаркі - яго матывацыі вывесці сваю арганізацыю на добры ўзровень і зацікаўленасці ў развіцці сваіх кадраў", - лічыць начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча.

Паводле слоў Наталлі Соніч, жывёлагадоўля - гэта сапраўднае прызванне. "Работа з жывёламі - вялікая адказнасць: заўсёды трэба быць напагатове, асабліва, калі жывёла захварэла. Уся прадукцыя ідзе не толькі дарослым, але і дзецям, таму пытанне якасці выходзіць на першае месца. Усё гэта вельмі цяжкая праца, але людзі, якія любяць сваю справу, заўсёды дабіваюцца вялікіх поспехаў", - рэзюмавала начальнік галоўнага ўпраўлення інтэнсіфікацыі жывёлагадоўлі і рыбагаспадарчай дзейнасці Мінсельгасхарча.

БЕЛТА.

версія для друку

зрабіць стартавай

дабавіць у выбранае