5 чэрвеня, Іркуцк /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка паставіў задачу павялічыць у 2-3 разы гандлёвыя абароты з Іркуцкай вобласцю Расіі. Аб гэтым заявіў журналістам пасол Беларусі ў Расіі Дзмітрый Крутой, перадае карэспандэнт БЕЛТА.
"У нас з Іркуцкай вобласцю апошнія два гады вельмі інтэнсіўна развіваецца супрацоўніцтва. Па нашым экспарце ў рэгіён мы вярнуліся на дакавідны ўзровень. Тым не менш Прэзідэнт сказаў, што гэта вельмі мала і трэба павялічваць абароты ў 2-3 разы", - расказаў пасол.
Першапачаткова базавым праектам па развіцці гандлю не толькі з Іркуцкай вобласцю, але і за яе межы - у Кітай - было стварэнне ў рэгіёне аптова-размеркавальнага лагістычнага хаба беларускіх тавараў. Аднак на дадзены момант планы скарэкціравалі. "Рабочая група, якая займаецца гэтым праектам, зрабіла вывад, што эканамічная эфектыўнасць пакуль не складваецца. Вельмі сур'ёзныя затраты на некалькі лагістычных перагрузак нашых тавараў. Таму канкурэнтаздольнасць пакуль невысокая", - сказаў Дзмітрый Крутой.
Тым не менш вырашана не адмаўляцца ад праекта, а рэалізаваць яго ў пілотным рэжыме. За развіццё супрацоўніцтва з Іркуцкай вобласцю адказвае кіраўнік Брэсцкага аблвыканкама, і Прэзідэнт даручыў вывучыць магчымасць стварэння брэсцкага хаба, не распаўсюджваючы пакуль такі падыход на ўсю Беларусь. "Паглядзець на прыкладзе брэсцкіх тавараў, улічваючы, што і Брэсцкі мясакамбінат, і "Санта-Брэмар", і іншыя брэсцкія вытворцы сваю прадукцыю ў рэгіён паспяхова пастаўляюць. І гэта невялікае плячо да Кітая, думаю, ніякіх лагістычных праблем для брастаўчан не створыць, - растлумачыў пасол. - Таму на прыкладзе Брэста мы ў пілотным рэжыме (апрабуем работу. - Заўвага БЕЛТА), у любым выпадку не адмаўляемся ад гэтага праекта і прадаўжаем яго рэалізацыю".
Тавараабарот прадпрыемстваў сістэмы Мінпрама з арганізацыямі Іркуцкай вобласці па выніках 2023 года склаў $16,3 млн. Па харчовых таварах і сельгассыравіне тавараабарот за год склаў $3,2 млн.
Дзмітрый Крутой расказаў у падрабязнасцях, аб чым ішла размова ў плане развіцця супрацоўніцтва з Іркуцкай вобласцю ў сферы прамысловасці. Усе вядучыя беларускія прадпрыемствы ўжо даволі паспяхова працуюць з гэтым расійскім рэгіёнам. І гэта не дзіўна, паколькі Іркуцкая вобласць - адзін з цэнтраў здабыўной прамысловасці, каляровай металургіі Расіі, валодае буйнымі радовішчамі шэрага каштоўных карысных выкапняў.
"У вобласці рэалізуюцца буйныя інвестыцыйныя праекты. Таму Прэзідэнт, зразумела, сказаў, каб наша і кар'ерная тэхніка, і грузавікі актыўна прысутнічалі ў гэтых кар'ерах - на здабыўных, перапрацоўчых фабрыках", - адзначыў пасол.
Ён заявіў, што БелАЗ плануе ў бягучым годзе паставіць у 2 разы больш кар'ерных грузавікоў. МАЗ таксама актыўна прысутнічае ў рэгіёне, прычым не толькі ў грузавым сегменце. "Гомсельмаш" у сваю чаргу мае падпісаную з Іркуцкай вобласцю пяцігадовую праграму, і ў бягучым годзе таксама фактычна ў 2 разы павялічыць пастаўку камбайнаў. Першыя пастаўкі пачаў "АМКАДОР".
Прэзідэнт цікавіўся пасажырскай рэформай у рэгіёне, запатрабаванасцю розных відаў транспарту. Напрыклад, для патрэб горада Брацка. Ёсць у гэтым плане і свае складанасці. "Гэта, на жаль, негатыўны прыклад нашага саюзнага парадку дня, калі ў асобных пасажырскіх праграмах з выкарыстаннем спецыяльных казначэйскіх крэдытаў Мінфіна Расіі беларускія вытворцы фізічна не могуць нават паўдзельнічаць у конкурсе", - выказаў нараканне пасол.
Тым не менш ёсць і пазітыўныя прыклады. Для таго ж Брацка пастаўлена 11 тралейбусаў з Уфы, дзе працуе сумесная беларуска-расійская вытворчасць. Па трамваях "Белкамунмаш" нядаўна прадставіў усю тэхніка-эканамічную дакументацыю па самым сучасным кузаве. Цяпер улады рэгіёна яе вывучаюць, магчыма пілотная пастаўка некалькіх трамваяў.
Дзмітрый Крутой нагадаў, што цяпер Беларусь рэалізуе праграму па стварэнні ў Расійскай Федэрацыі мультыбрэндавых цэнтраў. "Восем асноўных пунктаў з поўным цыклам і некалькі гарадоў, дзе будзе толькі сэрвіс, рамонт і запчасткі. Прэзідэнт спытаў, я яму назваў колькасць тэхнікі, якую мы пастаўляем у рэгіён, - прыкладна 100 трактароў МТЗ, 15 камбайнаў, 15 БЕЛАЗаў і 300 адзінак тэхнікі МАЗа ў год. Ён сказаў, што гэта дастатковы аб'ём, каб палічыць эканамічную мадэль стварэння такога цэнтра ў Іркуцку. У бліжэйшы час зоймемся", - сказаў пасол.
"Гэта дасць канкурэнцыю нашым замежным партнёрам", - адзначыў губернатар Іркуцкай вобласці Ігар Кобзеў.
"Ігар Іванавіч мае рацыю, тут вельмі высокая канкурэнцыя з кітайскімі вытворцамі, - пагадзіўся беларускі пасол. - Нічога. І на Далёкім Усходзе тое ж самае, але мы там будуем мультыбрэндавы цэнтр, і на Урале іх не менш. Будзем канкурыраваць і будзем змагацца".
Яшчэ адна важная тэма ў сферы прамысловасці, на якую Аляксандр Лукашэнка асабліва звярнуў увагу ў ходзе візіту ў Іркуцкую вобласць, - гэта станкабудаванне. У Беларусь з расійскага рэгіёна прыязджала ўжо вялікая дэлегацыя, каб вывучыць магчымасці супрацоўніцтва і рэалізацыі інвестпраектаў. "Праграмы мадэрнізацыі вельмі вялікія. Іркуцкая вобласць 8-е месца ў Расіі па інвестыцыях займае. У іх толькі па 180 буйных інвестпраектах (аб'ём укладанняў. - Заўвага БЕЛТА) цягне на 3,5 трлн расійскіх рублёў. Гэта каласальныя грошы", - расказаў Дзмітрый Крутой.
Размова ідзе аб тым, каб прынамсі якую-небудзь частку гэтых рэсурсаў рэалізаваць у рамках супрацоўніцтва з Беларуссю ў сферы станкабудавання.
"Для нас гэта новая галіна. Прэзідэнт вельмі падрабязна аб гэтым расказваў. За год зроблена нямала", - адзначыў пасол.
Паводле яго слоў, два беларускія прадпрыемствы (558-ы авіяцыйны рамонтны завод у Баранавічах і 407-ы завод грамадзянскай авіяцыі ў Мінску) актыўна супрацоўнічаюць з расійскімі партнёрамі. "Па дэталях і кампанентах яны ўжо маюць першасныя добрыя праграмы на 182 адзінкі і на 160 адзінак. Прэзідэнт запатрабаваў падключыць да гэтага працэсу "Гарызонт" і "Інтэграл" - мікра- і радыёэлектроніку", - расказаў Дзмітрый Крутой.
Размова таксама ідзе аб магчымасці закупкі для беларускага авіяперавозчыка новых сярэднемагістральных лайнераў з прычыны неабходнасці пашыраць парк сваіх бартоў і наяўнасці вялікага попыту ў тым ліку на авіязносіны з рэгіёнамі Расіі. "Для гэтага няма фізічна самалётаў. Таму купля самалётаў для нас крытычна важна. І Прэзідэнт гэту тэму таксама асобна абазначыў", - сказаў дыпламат.
Як паведамлялася БЕЛТА, у Іркуцку Аляксандр Лукашэнка наведаў Іркуцкі авіяцыйны завод (ІАЗ). Ён азнаёміўся з этапамі вытворчасці ваеннай авіяцыйнай тэхнікі (тут робяць самалёты і для беларускіх ваенна-паветраных сіл), зборкі пасажырскага лайнера МС-21. Кіраўніцтва прадпрыемства падрабязна праінфармавала Прэзідэнта Беларусі аб выпускаемай прадукцыі і перспектыўных распрацоўках.
Нягледзячы на тое, што ў эканоміцы Іркуцкай вобласці сфера АПК мае параўнальна невялікую вагу на фоне іншых галін, планы па яе развіцці таксама прысутнічаюць, і даволі амбіцыйныя.
Адна з базавых тэм - гэта насенняводства. Рэгіён хоча значна павялічыць долю элітнага насення расійскай і беларускай рэпрадукцыі.
Другі перспектыўны напрамак - развіццё малочнай жывёлагадоўлі, павелічэнне пагалоўя жывёлы. "Улічваючы поспехі Беларусі ў малочнай жывёлагадоўлі, мы акажам усялякую падтрымку. Наш вытворца працуе ўжо з двума сельгасвытворцамі Іркуцкай вобласці па пастаўцы абсталявання і праектаванні МТК", - адзначыў Дзмітрый Крутой.
Ёсць і іншыя цікавыя магчымасці па ўдзеле ў буйных праектах. Так, у рэгіёне будзе ўзводзіцца адзін з найбуйнейшых у Сібіры цяплічных камбінатаў і найбуйнейшы элеватар па захоўванні збожжа. Плюс плануецца мадэрнізацыя некалькіх птушкафабрык. Прычым размова аб вырошчванні не толькі курэй, але і, напрыклад, страусаў.
Аляксандр Лукашэнка ў ходзе візіту даў шэраг даручэнняў па супрацоўніцтве і садзейнічанні партнёрам па напрамку бульбаводства.
Гучала таксама тэма паставак айчынных ветпрэпаратаў, амінакіслот і прэміксаў.
Дзмітрый Крутой звярнуў увагу, што Іркуцкая вобласць - гэта фактычна самы лясісты ў Расіі рэгіён. Толькі плошча кедравых насаджэнняў роўная плошчы ўсяго ляснога фонду Беларусі. І гэта без уліку сасны, лістоўніцы і дрэў іншых парод. Па аб'ёмах лесааднаўлення рэгіён таксама займае першае месца ў Расіі, працуюць амаль 60 уласных лесагадавальнікаў, дзе вырошчваецца пасадачны матэрыял.
"Мы падключылі ўжо наша Міністэрства лясной гаспадаркі на прадмет пошуку напрамкаў супрацоўніцтва", - сказаў пасол.
Дзмітрый Крутой адзначыў, што ў рамках імпартазамяшчэння вядзецца работа па вытворчасці ўласнага абсталявання і машын для лясной галіны, якія прызначаны замясціць прадукцыю скандынаўскіх вытворцаў. Такая тэхніка запатрабавана не толькі ў Беларусі, але і ў цэлым у Расіі, а не толькі ў Іркуцкай вобласці.
"Ёсць ідэя на ўзроўні ўрада паабмяркоўваць. Такія праекты не толькі наш "АМКАДОР" рэалізуе ў Мінску і ў Карэліі на нашым сумесным беларуска-расійскім прадпрыемстве, але і, дапусцім, КАМАЗ таксама хоча развіваць сваю сістэму лясных машын. Але для таго, каб падтрымаць саюзных вытворцаў, мы арандатараў лясных участкаў павінны рознымі метадамі зацікавіць хаця б нейкую частку тэхнікі набываць саюзнай. І тады мы разаўём новую галіну машынабудавання менавіта па лясной гаспадарцы", - упэўнены пасол.
Гэта яшчэ адзін цікавы напрамак для супрацоўніцтва. "Рэгіён толькі ў гэтым годзе ў пераводзе патраціў амаль $100 млн на розныя мерапрыемствы. Нашы вытворцы ўдзельнічаюць у 4 пілотных праектах", - сказаў Дзмітрый Крутой.
Акрамя таго, у рэгіёне плануюць будаўніцтва чатырох смеццеперапрацоўчых заводаў, рэалізуюцца планы па замене ліфтавага абсталявання. Дарэчы, беларускіх ліфтаў толькі за першы квартал бягучага года ў Іркуцкую вобласць пастаўлена столькі ж, колькі за мінулы год.
Ёсць у рэгіёне і больш маштабныя планы па будаўніцтве самага сучаснага калектара - ад Іркуцка да возера Байкал, які закрые праблему ачысткі сцёкавых вод і значна павялічыць прывабнасць турыстычнай інфраструктуры рэгіёна. Не выключана, што беларускія спецыялісты змогуць паўдзельнічаць і ў рэалізацыі гэтага праекта.