Полацк
Унікальная гісторыя старажытнага Полацка – ад моцнага Полацкага княства да ўварвання войскаў Івана Грознага
Гісторыя Полацка
Першыя згадванні пра Полацк у «Аповесці мінулых гадоў» датуюцца 862 годам. Гэта адзін з найстаражытнейшых гарадоў не толькі ў Беларусі, але і ва ўсім Усходнеславянскім рэгіёне, што робіць яго прывабным для турыстаў.
Горад размешчаны прыкладна за 250 км на поўнач ад Мінска ў Віцебскай вобласці Беларусі.
За сваю гісторыю горад перажыў уварванні вікінгаў, паспяхова змагаўся супраць крыжаносцаў, не раз быў акупіраваны войскамі розных заваёўнікаў.
Полацк стаў адным з цэнтраў хрысціянства на ўсходнеславянскіх землях. Тут нарадзілася асветніца Ефрасіння Полацкая – першая жанчына Беларусі, прылічаная да ліку святых.
У X–XIII стагоддзях Полацк быў цэнтрам Полацкага княства.
У 1307 годзе горад увайшоў у склад Вялікага княства Літоўскага.
Тут нарадзіўся беларускі першадрукар і асветнік Францыск Скарына.
У 1498 годзе Полацк атрымаў права на самакіраванне – Магдэбургскае права.
У 1563 годзе горад быў заваяваны войскамі Івана Грознага.
У 1579 годзе Полацк вернуты ў склад Вялікага княства Літоўскага.
У 1812 годзе каля Полацка адбыліся буйныя бітвы напалеонаўскіх войскаў з рускімі войскамі.
У пачатку XX стагоддзя Полацк быў квітнеючым горадам.
16 ліпеня 1941 года акупіраваны нямецкімі войскамі, 4 ліпеня 1944 года вызвалены Чырвонай Арміяй.
Полацк сёння
Полацк – адзін з найпрыгажэйшых гарадоў Беларусі. Ён размешчаны ў маляўнічай мясціне, дзе рака Палата ўпадае ў Заходнюю Дзвіну.
Над горадам узвышаецца Сафійскі сабор, пабудаваны ў перыяд 1044–1066 гг. Яго ўзвядзенне падкрэслівала сілу і незалежнасць Полацкага княства. Такія храмы былі толькі ў Кіеве і Ноўгарадзе – цэнтрах мацнейшых рускіх княстваў. Сабор некалькі разоў перабудоўваўся пасля разбурэнняў. Ад першапачатковай пабудовы захаваліся 3 апсіды на ўсходняй сцяне і фрагменты стаўпоў у падвальнай частцы.
У Полацку мноства гістарычных будынкаў і помнікаў, у т.л.:
-
Барысаў камень (XII ст.)
-
Чырвоны мост цераз раку Палата – помнік мужнасці рускіх войскаў у час вайны 1812 г.
-
Музей беларускага кнігадрукавання
-
Спаса-Ефрасіннеўскі манастыр (XII – XX стст.)
-
Помнік 23 воінам-гвардзейцам – у памяць аб загінуўшых у 1944 годзе абаронцах горада
-
Помнік прападобнай Еўфрасінні Полацкай
-
Помнік дойліду Іаану, які пабудаваў у XII стагоддзі па замове Еўфрасінні Полацкай Спаса-Праабражэнскі храм
-
Помнік-капліца героям Айчыннай вайны 1812 года
Дзякуючы багатай гісторыка-культурнай спадчыне, свайму насычанаму культурнаму жыццю Полацк быў першым беларускім горадам, які ўдастоены звання культурнай сталіцы Беларусі. Такое ганаровае званне Полацк атрымаў у 2010 годзе.
1150-годдзе Полацка ўключана ў календар памятных дат ЮНЕСКА 2012-2013. У лістападзе 2012 года ў штаб-кватэры ЮНЕСКА ў Парыжы адкрылася фотавыстаўка "Полацк старажытны. Полацк сучасны". Пры падтрымцы ЮНЕСКА адбылася міжнародная канферэнцыя "Гісторыя і археалогія Полацка і Полацкай зямлі" (г.Полац, лістапад).
Як дабрацца да Полацка і дзе спыніцца
Да Полацка найбольш зручна дабрацца на поездзе з Віцебска – паездка займае дзве гадзіны.
З Мінска лепш дабірацца на аўтамабілі – паездка на поездзе зойме да васьмі гадзін.
У Полацку адна гасцініца – "Дзвіна". Аднак можна спыніцца ў суседнім горадзе Наваполацку або ў Віцебску, дзе шмат гасцініц і адкуль лёгка дабрацца да Полацка.
Выдатныя мясціны паблізу Полацка
Калі вы маеце час, наведайце таксама:
-
старажытны горад Оршу
-
Нацыянальны парк "Браслаўскія азёры" – для тых, хто цікавіцца прыродай Беларусі
-
Музей Марка Шагала ў Віцебску
версія для друку
зрабіць стартавай
дабавіць у выбранае
