Падзеі

ШАС наш! Мусіенка пра саміт у Астане

Беларусь стала ДЗЯСЯТЫМ паўнапраўным членам сям'і ШАС (Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва). Над штаб-кватэрай арганізацыі, нацэленай у будучыню,  горда развіваецца сцяг Беларусі.  У міжнародную, трансрэгіянальную арганізацыю краіны Еўра-Азіі са штаб кватэрай у Кітаі ўвайшла краіна з цэнтра Еўропы. Вядома, гэта накладае на Беларусь асаблівую адказнасць і надае значны стваральны патэнцыял развіццю ўсёй арганізацыі.

Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на сустрэчы ў Астане ў фармаце "ШАС плюс" агучыў прапановы па практычных кроках у напрамку стварэння Вялікай  Еўразіі, прапанаваў выпрацаваць канцэпцыю, назву і праект, які ўжо ёсць, - "Еўразійская хартыя разнастайнасці і шматпалярнасці ў XXI стагоддзі". Яна прагучала на канферэнцыі, праводзімай з удзелам нашага МЗС у Мінску. Стаўшы штогадовай Еўразійскай альтэрнатывай трансатлантычнай Мюнхенскай канферэнцыі па рэгіянальнай бяспецы.

Наш пошук шляху ў дружалюбную міжнародную арганізацыю супрацоўніцтва дзеля прагрэсу ўсіх яе ўдзельнікаў - Вялікай сям'і ШАС - пачаўся ў 2009 годзе, калі ў Екацярынбургу на саміце кіраўнікоў дзяржаў - удзельніц ШАС было прынята рашэнне аб прадастаўленні статусу партнёра па дыялогу Рэспубліцы Беларусь. Нават не 15 чэрвеня 2001 года, калі ШАС была заснавана ў Шанхаі.

Яшчэ ў снежні 1996 года Лукашэнка задумаўся: "Якой будзе Еўропа заўтра?" Пасля сустрэчы кіраўнікоў дзяржаў і ўрадаў краін - удзельніц АБСЕ ў Лісабоне, калі Аляксандр Лукашэнка папрасіў: "Не трэба дзяліць Еўропу на НАТА і не-НАТА".

Прэзідэнт прайшоў вялікі шлях спасціжэння Сэнсаў і краіна разам з ім. Ад глыбокага неразумення ў паралельным свеце апазіцыйнай "Белорусской газеты" (нумар 3 ад 16.10.1995): "Прэзідэнт маленькай краіны, беднай і разоранай, з адрахлелай прамысловасцю і архаічнай сельскай гаспадаркай, непамернай арміяй і бедным насельніцтвам з кашай у галаве....". Да краіны з развітым машынабудаваннем і сельскай гаспадаркай, магутнай арміяй, ядзернай энергетыкай, касмічнымі і сацыяльнымі праграмамі быў шлях даўжынёй 30 гадоў.

Яшчэ ў кастрычніку 1995 года ў Нью-Ёрку А.Лукашэнка адкрыта заявіў: "Беларусь можа стаць шырокім полем для прыкладання сіл дзелавых людзей ЗША". Былі спробы наладзіць плённае ўзаемадзеянне з краінамі Еўрасаюза і міжнароднымі структурамі. Удзел Мінска ў "нармандскім фармаце", на перагаворах у якім, аказваецца, заходнія краіны імітавалі лаяльнасць для падрыхтоўкі да вайны ва Украіне. 30 гадоў імітацыі і санкцый у розным рэжыме не прайшлі для нас дарэмна.  Мы памацнелі як краіна і многае зразумелі. Атрымалі імпульсы альянсы нашых сяброў. Намаганні Захаду аказаліся не дарэмныя, мы пайшлі на Усход і Поўдзень, зразумелі, што трэба абапірацца на сябе і правераных справамі партнёраў.

ШАС ужо цяпер - адна з самых паспяховых міжнародных арганізацый.

Дзесяць краін-членаў, размаўляючых на розных мовах, вызначылі рабочымі мовамі ШАС рускую і кітайскую. На сёння ШАС - гэта 65 працэнтаў тэрыторыі Еўразіі і каля 3,5 млрд колькасці насельніцтва зямлі.  З нашым прыходам доля ў сусветным ВУП вырасла да 32,6 працэнта, што склала каля $60,25 трлн, паводле даных Сусветнага банка.

Гэта ж яшчэ без "нафтавых зорак": Азербайджана, Бахрэйна, Катара і Кувейта, ААЭ, Саудаўскай Аравііі і астатніх з 14 краін, якія з'яўляюцца партнёрамі па дыялогу ШАС, дзе, напрыклад, магутныя Турцыя і Егіпет. Сярод  краін, якія падалі заяўку на статус наглядальніка, ёсць Алжыр і В'етнам.

Нездарма ШАС разглядаюць як магчымы цэнтр фарміравання шматпалярнага свету. З такім патэнцыялам у спісе прэтэндэнтаў яна можа ўзляцець, як ракета. Бо ўжо Расія, Кітай, Індыя і Іран уваходзяць у "Вялікі касмічны клуб" (нефармальная група дзяржаў, што запускаюць спадарожнікі ўласнай ракетай-носьбітам з уласнага касмадрома). У Беларусі таксама ёсць зачын у космасе.

На саміце ў Астане было падпісана 25 дакументаў, у тым ліку і намі як паўнапраўным членам. ШАС упершыню за сваю гісторыю выступіла з глабальнай ініцыятывай "Аб сусветным адзінстве за справядлівы свет, згоду і развіццё". Старшыня КНР Сі Цзіньпін на сустрэчы ў фармаце "ШАС плюс" у Астане выступіў за станаўленне раўнапраўнага свету і эканамічнай глабалізацыі: "Мы павінны сумесна выступаць за станаўленне раўнапраўнага і ўпарадкаванага шматпалярнага свету, а таксама за агульную, даступную, інклюзіўную эканамічную глабалізацыю. Увасабляць у жыццё сапраўдную шматбаковасць, - сказаў Сі Цзіньпін. - Як кажуць, агульныя намаганні вядуць да перамогі, а агульны розум - да поспеху".

Накіраваны ў лепшы бок развіцця прагрэс - гэта ў асноўным разумны прагрэс, не толькі матэрыяльнае развіццё. Гэта будучыня з маральным удасканаленнем, якое ўспрымаюць усходнія цывілізацыі. Мы толькі яшчэ гэта павінны будзем зразумець. Кітайскі вобраз прагрэсу - гэта, магчыма, асноўная альтэрнатыва імітацыйнага заходняга міфа. Што асабліва каштоўна ў наш час, калі заходняя прагрэсіўная міфалогія дэградзіруе.

Наздарма напярэдадні Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка на вялікай сустрэчы з прадстаўнікамі кітайскіх універсітэтаў прапанаваў Кітаю сумесна стварыць глабальную адукацыйную і навуковую пляцоўку ў Беларусі. У ШАС працуюць на перспектыву, з апярэджаннем часу. Рашэнні сённяшняга дня становяцца часткай глабальных планаў.

Бо абапірацца можна толькі на тое, што віртуозна і кампетэнтна супраціўляецца націску.

Аляксандр Лукашэнка на саміце "ШАС плюс" заявіў аб прыярытэтнасці стварэння механізма двухбаковых плацяжоў у нацыянальных валютах. На саміце аднадумцаў Старшыня КНР Сі Цзіньпін таксама выступіў за пашырэнне долі разлікаў у нацыянальных валютах і актыўную работу над стварэннем платформы фінансавання ў рамках ШАС.

Прэзідэнт Аляксандр Лукашэнка адзначыў актыўную інтэграцыю на постсавецкай прасторы і наш пазітыўны вопыт у рамках Саюзнай дзяржавы, Еўразійскага саюза, Арганізацыі Дагавора аб калектыўнай бяспецы, Садружнасці Незалежных Дзяржаў. Набіраюць абароты іншыя еўразійскія аб'яднанні - АСЕАН, Арганізацыя ісламскага супрацоўніцтва, Ліга арабскіх дзяржаў. Рэалізуюцца важныя ініцыятывы, што звязваюць кантынент стратэгічнымі інфраструктурнымі праектамі, перш за ўсё кітайскі праект "Пояс і шлях", расійскі праект Паўночнага шляху. "Неабходна знайсці агульныя пункты ўсіх гэтых працэсаў, - сказаў Аляксандр Лукашэнка. - Трэба ўтрэсці інтарэсы ўсіх ігракоў".

У Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва слухаюць і чуюць адзін аднаго, не дыктуючы сваю волю, заявіў Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка ў прысутнасці Генеральнага сакратара ААН Антоніу Гутэрыша.

Мы не забываем, што цяпер старшынства ў ШАС пасля Казахстана перайшло да Кітая. Чарговы саміт аб'яднання пройдзе ў 2025 годзе ў КНР. Хутка настане час, калі Мінск на правах гаспадара будзе прымаць саміт ШАС у год свайго старшынства ў адной з самых дэмакратычных і ўплывовых міжнародных арганізацый свету.

Сяргей МУСІЕНКА.

версія для друку

зрабіць стартавай

дабавіць у выбранае