19 жніўня, Масква /Эдуард Півавар - БЕЛТА/. Замежнае ўмяшанне ва ўнутраныя справы Беларусі адбываецца з мэтай навязаць беларускаму народу свае парадкі. Аб гэтым сёння заявіў кіраўнік МЗС РФ Сяргей Лаўроў у інтэрв'ю тэлеканалу "Расія", фрагмент якога апублікаваны на сайце расійскага знешнепалітычнага ведамства, паведамляе БЕЛТА.
"Тое, што адбываецца ў Беларусі, нас вельмі трывожыць, - адзначыў Сяргей Лаўроў. - Нас трывожыць спроба выкарыстаць унутраныя складанасці, з якімі цяпер сутыкнулася Беларусь, беларускі народ і кіраўніцтва для таго, каб умешвацца ў гэтыя падзеі, працэсы звонку. Не проста ўмешвацца, а з мэтай навязаць беларусам тыя парадкі, якія знешнія ігракі лічаць для сябе выгаднымі. Ніхто не ўтойвае, што размова ідзе пра геапалітыку, пра барацьбу за постсавецкую прастору. Мы бачылі гэту барацьбу і на папярэдніх этапах развіцця сітуацыі пасля таго, як Савецкі Саюз спыніў сваё існаванне. Апошні прыклад, зразумела, гэта Украіна. Тое, што мы цяпер чуем з еўрапейскіх сталіц, перш за ўсё з Прыбалтыкі (Літва, Эстонія), а таксама з Польшчы, Еўрапарламента - гэта ўсё не пра Лукашэнку, правы чалавека і дэмакратыю. Гэта ўсё пра геапалітыку. Пра тыя самыя правілы, якія нашы заходнія партнёры хочуць укараняць у штодзённае жыццё на нашым кантыненце і ў іншых частках свету".
Кіраўнік МЗС РФ падкрэсліў, што існуюць міжнародна-прававыя рамкі, якімі неабходна кіравацца пры вызначэнні стаўлення да падзей у той ці іншай краіне. "У гэтым выпадку, калі суседзі Беларусі бачаць хібы ў тым, як былі арганізаваны выбары, то, па-першае, Беларусь - гэта суверэнная дзяржава, - сказаў ён. - Там ёсць Канстытуцыя, законы, працэдуры, якія на падставе гэтых законаў неабходна задзейнічаць, каб аспрэчыць або паставіць пад сумненне вынікі выбарнага працэсу на тым ці іншым участку або ў цэлым. Па-другое, калі ўсе мы кіруемся сваімі абавязацельствамі, то ў Арганізацыі па бяспецы і супрацоўніцтве ў Еўропе (АБСЕ) ёсць Бюро па дэмакратычных інстытутах і правах чалавека (БДІПЧ). Адной з яго функцый з'яўляецца назіранне за нацыянальнымі выбарамі ў краінах - удзельніцах АБСЕ. Гэта запісана ў абавязацельствах, пад якімі пастаўлены подпісы ўсіх без выключэння дзяржаў гэтай паважанай арганізацыі. Цяпер нам кажуць, што парушэнні ў ходзе перадвыбарнай і выбарчай кампаній былі відавочныя, яны зафіксаваны добраахвотнымі наглядальнікамі, у сацсетках, на відэароліках і г.д. Само гэта бюро, якое павінна назіраць за выбарамі, заяўляе, што не паехала ў Беларусь, таму што яму позна прыслалі запрашэнне. Гэта, мякка кажучы, няпраўда, таму што адзіным абавязацельствам Беларусі, як і любой іншай краіны - удзельніцы АБСЕ, з'яўляецца запрашаць міжнародных наглядальнікаў на нацыянальныя выбары".
Сяргей Лаўроў канстатаваў, што БДІПЧ па-рознаму падыходзіць да назірання за выбарамі на ўсход ад Вены, на постсавецкай прасторы, з аднаго боку, і на захад ад Вены, асабліва ў ЗША, з іншага. "Некуды накіроўваюцца 800 чалавек, некуды 12, а некуды наогул ніхто, - указаў кіраўнік МЗС РФ. - Напрыклад, у асобныя краіны Прыбалтыкі бюро некалькі разоў не накіроўвала наглядальнікаў, нягледзячы на тое, што сотні тысяч людзей у Эстоніі і Латвіі пазбаўлены права голасу, паколькі маюць ганебны для Еўрасаюза статус неграмадзян. Многія гады Расія разам з партнёрамі па СНД прапаноўвала раз і назаўсёды ўвесці ўсім зразумелыя правілы назірання за выбарамі, каб было прапісана, калі трэба накіроўваць запрашэнне, якая колькасць наглядальнікаў накіроўваецца ў рамках перадавой групы, а якая колькасць, зыходзячы з разлікаў на душу насельніцтва, накіроўваецца для назірання непасрэдна за галасаваннем. Нам адказвалі адмовай. Больш заўзята адказвалі тыя самыя краіны, якія цяпер гучна заяўляюць, што бюро не змагло паехаць назіраць за выбарамі, таму што яго не запрасілі. Калі адмаўлялі ў распрацоўцы такіх крытэрыяў, нам заяўлялі, што двухсэнсоўнасць і гібкасць, якімі гэта бюро надзелена, з'яўляюцца залатым стандартам, і яго трэба ўсяляк песціць. Няма патрэбы тлумачыць, што такая двухсэнсоўнасць, што захавалася ў функцыях бюро, патрэбна з адной мэтай - маніпуляваць ім па разуменні тых, хто там складае касцяк супрацоўнікаў. А касцяк супрацоўнікаў - гэта члены НАТА і Еўрасаюза. Таму бюро, калі б яно кіравалася тым, што на самай справе ўзгоднена краінамі-членамі, не павінна было станавіцца ў позу і гаварыць, што пазвалі вельмі позна. Яны павінны былі ехаць і назіраць - тады б у іх было больш падстаў заяўляць аб тых парушэннях, якія яны цяпер усяляк раздуваюць".
Кіраўнік МЗС РФ параіў усім не спрабаваць выкарыстоўваць гэту няпростую сітуацыю ў Беларусі для таго, каб падарваць нармальны, узаемапаважлівы дыялог паміж уладай і грамадствам, зрабіць яго правакацыйным. "Мы бачым на відэаматэрыялах і ў сацсетках адкрыта правакацыйныя заклікі, - заявіў ён. - Бачым, як сілавікоў спрабуюць правакаваць, у тым ліку шляхам прымянення грубай сілы супраць іх. Я вельмі спадзяюся, што беларусы, як і ўсе сябры Беларусі за мяжой (а іх шмат), змогуць самі разабрацца ў сваіх справах і не будуць ісці на повадзе ў тых, каму гэта краіна патрэбна выключна для таго, каб асвойваць геапалітычную прастору, каб развіваць вядомую дэструктыўную логіку - "вы або з Расіяй, або з Еўропай".
"Помніце, у 2004 і 2014 гадах, калі ва Украіне былі майданы, менавіта з такой логікай "або-або" выступалі многія афіцыйныя асобы дзяржаў - удзельніц ЕС. Калі цяпер гавораць пра пасрэдніцтва, мы чуем прапановы з Літвы і Польшчы, нехта загаварыў, што АБСЕ павінна выступіць пасрэднікам. Я заклікаю ўсіх, хто выстаўляе такія ідэі, рабіць гэта не праз мікрафон, а адразу беларусам, перш за ўсё беларускаму кіраўніцтву. Усіх тых, хто гаворыць, што гэта пасрэдніцтва - адзіны выхад з цяперашняй сітуацыі, заклікаю не забываць аб тым, як нашы заходнія калегі пасрэднічалі ў 2014 годзе ў ходзе майдана ў Кіеве. Тады паважаныя прадстаўнікі Еўрапейскага саюза пасрэднічалі, дасягнулі дамоўленасцей, і ўсе мы помнім, што з гэта выйшла. Перакананы, што беларускі народ са сваёй мудрасцю сам можа разабрацца ў цяперашняй сітуацыі. Не бачу няхваткі гатоўнасці з боку ўлад да дыялогу. Спадзяюся, такая ж гатоўнасць будзе праяўлена і з боку тых, хто па тых ці іншых прычынах незадаволены вынікамі выбараў", - рэзюмаваў міністр замежных спраў Расіі.