24 кастрычніка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Старшыня ЦВК Ігар Карпенка расказаў карэспандэнту БЕЛТА аб навацыях праекта абноўленага Выбарчага кодэкса.
"Змяненні і дапаўненні ў Асноўны закон нашай краіны выклікалі неабходнасць карэкціроўкі, у тым ліку Выбарчага кодэкса. У ходзе работы над выбарчым заканадаўствам былі праведзены міжведамасныя нарады з удзелам кіраўніцтва рэгіёнаў, дыялогавыя пляцоўкі з арганізатарамі выбараў, членамі выбарчых камісій. Нацыянальным цэнтрам заканадаўства і прававых даследаванняў сумесна з Цэнтральнай выбарчай камісіяй падрыхтаваны праект закона аб змяненні Выбарчага кодэкса", - расказаў Ігар Карпенка.
Нормы выбарчага заканадаўства прыведзены ў адпаведнасць з Канстытуцыяй. Так, для кандыдатаў у прэзідэнты павялічаны да 40 гадоў узроставы цэнз і да 20 гадоў - цэнз аседласці, устаноўлена не больш за два тэрміны, на якія можа быць выбрана прэзідэнтам адна і тая ж асоба. Прадастаўлена права асобам, у адносінах да якіх выбрана мера спынення ў выглядзе ўтрымання пад вартай, прымаць удзел у галасаванні. Кодэкс дапаўняецца асобным раздзелам, які вызначае парадак выбрання дэлегатаў Усебеларускага народнага сходу ад мясцовых Саветаў дэпутатаў і грамадзянскай супольнасці. Рэгламентаваны працэдуры прызнання выбараў прэзідэнта, членаў Савета Рэспублікі, дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў неканстытуцыйнымі або нелегітымнымі.
"Скарэкціраваны тэрміны выбарчых працэдур. Скарочаны тэрмін на акрэдытацыю нацыянальных наглядальнікаў да дня датэрміновага галасавання. З улікам меркавання рэгіёнаў таксама аптымізаваны тэрміны выбараў у Савет Рэспублікі, якія будуць арганізаваны пасля адзінага дня галасавання дэпутатамі мясцовых саветаў новага 29-га склікання, - адзначыў старшыня ЦВК. - У праект закона закладзены нормы, якія адлюстроўваюць вопыт правядзення электаральных кампаній. Так, не будуць утварацца ўчасткі для галасавання за мяжой, што звязана з існуючым адмоўным вопытам правядзення выбарчых кампаній па прычыне неспрыяльнай эпідэміялагічнай абстаноўкі, адсутнасці неабходных умоў для бяспекі работнікаў загранустаноў і грамадзян, скарачэння колькасці работнікаў дыпламатычных службаў".
У сувязі з будучым адзіным днём галасавання ў праекце зменена сістэма выбарчых камісій: прапанавана не ўтвараць акруговыя і раённыя ў Мінску камісіі па выбарах дэпутатаў абласных і Мінскага гарадскога саветаў. Іх функцыі перадаць 110 акруговым камісіям па выбарах дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў. Гэта дасць магчымасць не ўтвараць амаль 360 камісій, рацыянальна выкарыстоўваць чалавечыя рэсурсы і скараціць расходы бюджэту на фінансаванне выбараў. Зменшана колькасць членаў раённых, гарадскіх (гарадоў абласнога падпарадкавання) камісій, гарадскіх (гарадоў раённага падпарадкавання), сельскіх, пасялковых камісій. Гэта дасць магчымасць скараціць расходы на іх утрыманне, будзе садзейнічаць справядліваму пераразмеркаванню абавязкаў паміж усімі членамі камісіі. Колькасць членаў участковых камісій застаецца ранейшай (5-19 чалавек).
З мэтай забеспячэння аднастайных падыходаў да працэдурных пытанняў прапануецца адмяніць парог яўкі на выбарах дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў па аналогіі з выбарамі ў мясцовыя саветы.
"Зменена колькасць подпісаў выбаршчыкаў, неабходных для вылучэння кандыдатам у дэпутаты мясцовага савета дэпутатаў: 1 працэнт ад выбаршчыкаў, якія пражываюць на тэрыторыі гэтай выбарчай акругі, але не менш як 10 подпісаў. Такі падыход павысіць гарантыі захавання прынцыпу роўнага ўдзелу ў выбарах, - дапоўніў старшыня ЦВК. - У ходзе работы над змяненнем Выбарчага кодэкса прапрацоўвалася пытанне ўкаранення ў выбарчы працэс інфармацыйна-камунікацыйных тэхналогій. З улікам рызык інфармацыйнай бяспекі бачыцца, што адзіны дзень галасавання ў 2024 годзе пройдзе традыцыйна. Разам з тым прапанавана пры складанні спісаў выбаршчыкаў выкарыстоўваць даныя рэгістра насельніцтва, што спросціць і паскорыць працэс складання спісаў і ў далейшым будзе садзейнічаць стварэнню і выкарыстанню рэгістра выбаршчыкаў. Будзе прадоўжана работа па аўтаматызацыі рабочых месцаў членаў выбарчых камісій".
"На гэты момант плануем абмеркаваць навацыі Выбарчага кодэкса з прадстаўнікамі грамадскіх аб'яднанняў і палітычных партый, у тым ліку ў рэгіёнах. Акрамя таго, 28 кастрычніка мы правядзём пасяджэнне ЦВК, дзе таксама абмяркуем усе гэтыя пытанні", - падкрэсліў Ігар Карпенка.