Падзеі, факты, анонсы

Сенсацыйны надпіс знайшлі ў Спаса-Праабражэнскай царкве ў Полацку

Фота Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі

22 красавіка, Мінск /Кар. БЕЛТА/. Унікальныя графіці знайшлі ў Спаса-Праабражэнскай царкве ў Полацку. Адзін з надпісаў з'яўляецца сенсацыйным. Такую інфармацыю размясціў на сваім сайце Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, паведамляе БЕЛТА.

Спаса-Праабражэнская царква Полацка адкрывае новыя старонкі старажытнай гісторыі Беларусі. Храм з'яўляецца не толькі ўнікальным помнікам старажытнага дойлідства, але і сапраўднай "бібліятэкай" старажытных надпісаў-графіці. Яны датуюцца ХІІ-ХІХ стагоддзямі, а іх колькасць дасягнула чатырох тысяч. У красавіку ў выніку рэстаўрацыйных работ на паўночных дзвярах храма быў расчышчаны фрагмент сцяны, на якой былі знойдзены новыя графіці.

Памінальны запіс у пяць радкоў памерам 17х6,5 см прачытала вядучы спецыяліст цэнтра гісторыі навукі і архіўнай справы, дацэнт Іна Калечыц.

Графіці было зроблена ў ХІІ стагоддзі, аб чым сведчаць палеаграфічныя даныя. Чалавек, які пакінуў надпіс, быў звыклы да пісьма. Графіці ён прадрапаў упэўненай рукой, хоць і крыху экспрэсіўна, некаторыя рыскі - па некалькі разоў. Магчыма, ён быў уражаны смерцю свяшчэнніка. Цітлы, якія аўтар графіці ставіць над скарочанымі словамі, адрозніваюцца па напісанні: для слоў, якія перадаюць святасць, ён выкарыстоўвае прамыя цітлы з рыскамі, для простых слоў і лічбаў - вугалкі.

Даволі кароткі памінальны надпіс, па сутнасці, разгортвае біяграфію чалавека, які прыехаў з Візантыі і быў, хутчэй за ўсё, будаўніком або майстрам фрэскавага жывапісу. Пасля работы ў храмах Полацка і, магчыма, удзелу ў будаўніцтве або роспісе Спаскай царквы, ён застаўся ў горадзе, прыняў свяшчэнства, стаў свяшчэннікам у Спаскай царкве і памёр 1 сакавіка.

Такім чынам, дзякуючы вывучэнню старажытных графіці стала вядома імя яшчэ аднаго чалавека, майстра і свяшчэнніка Аўдакіма, які жыў у часы прападобнай Ефрасінні Полацкай і якога можна паставіць у адзін рад з вядомым дойлідам Іаанам і не менш вядомым майстрам Лазарам Богшам. З графіці Спаса-Праабражэнскай царквы вядомы таксама імёны іканапісца Кузьмы і будаўніка Савы, а таксама свяшчэннікаў і ігуменняў манастыра, якія не згадваюцца ў іншых пісьмовых помніках.

версія для друку

зрабіць стартавай

дабавіць у выбранае