Падзеі, факты, анонсы
Рагачоўска-Жлобінская наступальная аперацыя. Як пачыналася вызваленне Беларусі
Фота з архiва
21 лютага, Мінск /Кар. БЕЛТА/. 21-26 лютага 1944 года адбылася наступальная аперацыя войскаў правага крыла 1-га Беларускага фронту (камандуючы генерал-арміі Канстанцін Ракасоўскі), якая ўвайшла ў гісторыю Вялікай Айчыннай вайны пад назвай Рагачоўска-Жлобінская аперацыя. Яна праводзілася ў мэтах разгрому групоўкі германскіх войскаў у раёне Рагачова і Жлобіна і стварэння ўмоў для наступлення на бабруйскім напрамку.
У аперацыі ўдзельнічалі арміі: 3-я (генерал-лейтэнант Аляксандр Гарбатаў), частка сіл 50-й (генерал-лейтэнант Іван Болдзін) і 48-й (генерал-лейтэнант Пракоп Раманенка), 16-я паветраная (генерал-лейтэнант авіяцыі Сяргей Рудэнка). Ім процістаяла 9-я нямецкая армія групы войскаў "Цэнтр", якая займала дзве ўмацаваныя абарончыя паласы і моцныя вузлы супраціўлення ў Рагачове і Жлобіне.
21 лютага савецкія войскі перайшлі ў наступленне і на працягу двух дзён прарвалі абарону праціўніка, фарсіравалі Днепр, перарэзалі чыгуначную ветку Магілёў - Рагачоў.
23 лютага падышлі да Рагачова і на наступны дзень штурмам вызвалілі яго, рушылі да ракі Друць, захапілі плацдармы на абодвух берагах Дняпра, падышлі да Жлобіна.
26 лютага войскі 1-га Беларускага фронту завяршылі Рагачоўска-Жлобінскую аперацыю і перайшлі да абароны. У выніку наступлення нашы войскі ліквідавалі важны плацдарм немцаў на левым беразе Дняпра. Некалькі партызанскіх атрадаў, якія дзейнічалі ў Віцебскай вобласці, у паўтарамесячных няспынных баях разграмілі нямецкія гарнізоны ў 30 населеных пунктах. Знішчана больш за тысячу гітлераўцаў, пушчаны пад адхон 40 нямецкіх воінскіх эшалонаў.
У выніку Рагачоўска-Жлобінскай аперацыі савецкія войскі нанеслі вялікі ўрон праціўніку і стварылі спрыяльныя ўмовы для наступлення на Бабруйскім напрамку. Генерал Аляксандр Гарбатаў аб выніках аперацыі пісаў так: "За чатыры дні наступальных баёў мы дасягнулі немалых вынікаў. Фарсіравалі Днепр, прарвалі моцна ўмацаваную абарончую паласу праціўніка, захапілі выгадны ў аператыўных адносінах плацдарм памерам 62 км па фронце і да 30 км у глыбіню (гэты плацдарм пазней адыграў вялікую ролю ў летняй Бабруйскай аперацыі)".
Аб прыкладах мужнасці і гераізму воінаў у ходзе Рагачоўска-Жлобінскай аперацыі расказваюць супрацоўнікі Беларускага дзяржаўнага музея гісторыі Вялікай Айчыннай вайны: "Ціхая вёска Вішчын на Гомельшчыне - толькі кропка на карце, і мала хто ведае, што ў кровапралітных баях за гэту вёску адначасова тры воіны былі ўдастоены звання Героя Савецкага Саюза.
Адзін з іх - камандзір стралковай роты 1092-га стралковага палка 269-й стралковай дывізіі старшы лейтэнант Іван Іванавіч Хмель. Пасля пераадолення Дняпра ён ціха вывеў роту да пазіцый ворага і ў момант артпадрыхтоўкі павёў у атаку. У выніку бою рота забяспечыла пераправу артылерыі па лёдзе. Мужны афіцэр загінуў, пасмяротна быў удастоены звання Героя.
На другім участку прарыву гэтага ж палка лейтэнант Міхаіл Рыгоравіч Маладзікоў, пераадолеўшы два мінныя полі і драцяныя загароды, пад моцным агнём праціўніка завалодаў плацдармам, знішчыў гарнізон вузла супраціўлення, кулямётную кропку, адбіў некалькі контратак праціўніка, узяў у палон пяцёра гітлераўцаў. Удастоены звання Героя Савецкага Саюза.
У авангардзе наступлення на вёску Вішчын змагалася аддзяленне сяржанта Валянціна Кузьміча Ардашава. Ён першым уварваўся ва ўмацаваны пункт праціўніка, гранатамі і агнём з аўтамата знішчыў 31 фашыста, а чацвярых захапіў у палон. У сваім пісьме дадому сяржант сціпла пісаў: "Званне Героя атрымаў у Беларусі, у раёне Рагачова. Падрабязнасці бою апісваць не буду, на гэта трэба шмат часу і паперы…".
24 лютага 1944 года ў Маскве быў дадзены артылерыйскі салют у гонар вызвалення Рагачова. За правядзенне Рагачоўска-Жлобінскай аперацыі 30 чалавек былі ўдастоены звання Героя Савецкага Саюза. 26 лютага 1944 года 13 злучэнням і часцям было прысвоена ганаровае званне "Рагачоўскіх".
версія для друку
зрабіць стартавай
дабавіць у выбранае