Галоўныя навіны
Лукашэнка прымае ўдзел у саміце ШАС. Якія інтарэсы ў Беларусі ў гэтай арганізацыі?
17 верасня, Душанбэ /Кар. БЕЛТА/. Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка прымае сёння ўдзел у пасяджэнні Савета кіраўнікоў дзяржаў - членаў Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва, паведамляе карэспандэнт БЕЛТА.
На саміце ШАС будуць падведзены вынікі дзейнасці арганізацыі за 20 гадоў, стан і перспектывы шматбаковага ўзаемадзеяння. Усяго да разгляду на саміце падрыхтавана больш за 40 дакументаў.
Кіраўнікі дзяржаў абмяркуюць далейшыя крокі па пераадоленні наступстваў пандэміі каранавіруса і іншыя пытанні рэгіянальнага і міжнароднага супрацоўніцтва. На пасяджэнні таксама павінны прыняць рашэнне аб запуску працэдуры прыёму Ірана ў якасці паўнапраўнага члена ШАС і прадастаўленні статусу партнёра па дыялогу Егіпту, Катару і Саудаўскай Аравіі.
Арганізацыя ў гэтым годзе адзначыла сваё 20-годдзе, і саміт у Душанбэ юбілейны. Пасяджэнне кіраўнікоў дзяржаў праходзіць у дзяржаўным комплексе "Кохі Наўруз". Гэта адзін з самых вялікіх палацаў у свеце, пабудаваны ў 2014 годзе. Ён стаў жамчужынай сучаснага Душанбэ, і таджыкскі бок мае намер ініцыяваць уключэнне комплексу ў спіс аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.
Галоўнай адметнасцю палаца Наўруз (у перакладзе з таджыкскай мовы азначае "новы дзень") сталі чатыры велічныя залы, у іх праводзяцца нарады высокага ўзроўню, канферэнцыі і банкеты. Дзве з іх - "Дзідор" і "Зарандуд" - прынялі сёння лідараў краін ШАС. Для аддзелкі залаў выкарыстоўваліся дзясяткі тон паўкаштоўных камянёў і каштоўныя пароды дрэва. Люстра, якая ўпрыгожвае залу "Зарандуд", - адна з самых вялікіх у свеце. Яна важыць 6,7 т і складаецца з 1,6 тыс. лямпачак.
Што такое ШАС?
Шанхайская арганізацыя супрацоўніцтва - пастаянна дзеючая міжурадавая міжнародная арганізацыя. Аб яе стварэнні было аб'яўлена 15 чэрвеня ў Шанхаі Казахстанам, Кыргызстанам, Кітаем, Расіяй, Таджыкістанам і Узбекістанам. Да гэтага краіны працавалі ў фармаце "Шанхайскай пяцёркі" - без Узбекістана. Гэта палітычнае аб'яднанне было заснавана на Пагадненні аб умацаванні даверу ў ваеннай галіне ў раёне граніцы (Шанхай, 1996 год) і Пагадненні аб узаемным скарачэнні ўзброеных сіл ў раёне граніцы (Масква, 1997 год).
Цяпер членамі Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва з'яўляюцца восем краін: акрамя яе заснавальнікаў, гэта таксама Індыя і Пакістан, якія далучыліся ў 2017 годзе. Беларусь атрымала статус наглядальніка ў ШАС у 2015 годзе. Такі ж статус у арганізацыі маюць яшчэ тры краіны - Афганістан, Іран і Манголія. У ШАС таксама ёсць шэсць партнёраў па дыялогу: Азербайджан, Арменія, Камбоджа, Непал, Турцыя і Шры-Ланка.
Тэмпы росту эканомік краін ШАС, іх ваенны патэнцыял (сярод членаў арганізацыі чатыры ядзерныя дзяржавы) і поспехі на знешняй арэне сведчаць аб пазітыўнай дынаміцы развіцця арганізацыі. Не дарма вялікую цікавасць да яе работы праяўляе Ліга арабскіх дзяржаў.
Чым займаецца ШАС?
Першарадны ўплыў у ШАС удзяляецца бяспецы і падтрыманню міру ў рэгіёне. Важную ролю ў гэтым адыгрывае Рэгіянальная антытэрарыстычная структура ШАС. У яе наладжаны цесныя кантакты з профільнымі структурамі ААН, АБСЕ, Інтэрпалам, АДКБ, Антытэрарыстычным цэнтрам СНД.
ШАС ажыццяўляе палітычнае, эканамічнае і гуманітарнае ўзаемадзеянне. Усё большае значэнне краіны надаюць развіццю эканамічнага супрацоўніцтва з акцэнтам на лічбавізацыю. У арганізацыі падпісана пагадненне аб развіцці транспартных зносін. Краіны маюць намер стварыць лічбавыя безбар'ерныя транспартныя калідоры і сістэмы адсочвання транзітных перавозак тавараў аўтамабілямі і паяздамі з выкарыстаннем навігацыйных пломб. Такі "зялёны калідор" значна скароціць час на праходжанне адміністрацыйных працэдур і павялічыць аб'ём транспартных паслуг.
У 2018 годзе прынята праграма харчовай бяспекі. Дзяржавы працуюць над развіццём сучасных сельскагаспадарчых кластараў і разумнай сельскай гаспадаркі, якая не забруджвае навакольнае асяроддзе. Сярод доўгатэрміновых перспектыў - стварэнне зоны свабоднага гандлю, фарміраванне фонду і банка развіцця, рэалізацыя шматбаковых праектаў.
Навошта Беларусь удзельнічае ў ШАС?
Супрацоўніцтва на пляцоўцы ШАС адкрывае вялікія перспектывы не толькі ў палітычнай, але і гандлёва-эканамічнай сферы. Статус наглядальніка дае магчымасць Беларусі ўдзельнічаць у пасяджэннях Савета кіраўнікоў урадаў ШАС, нарадах міністраў па знешнеэканамічнай і знешнегандлёвай дзейнасці, канферэнцыях па пытаннях гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва, мерапрыемствах няўрадавых структур ШАС: Дзелавога савета і Міжбанкаўскага аб'яднання.
Цікавасць для Беларусі, у прыватнасці, уяўляюць удасканаленне агульнай транспартнай прасторы ў рэгіёне ШАС, міжнародных перавозак, а таксама скаардынаванае развіццё аўтамабільных дарог. Гэта павінна садзейнічаць удзелу краіны ў мультымадальных перавозках, паляпшэнню транспартнай інфраструктуры і раскрыццю транзітнага патэнцыялу.
Беларусь таксама развівае ўзаемадзеянне ў ШАС у ваеннай галіне, па лініі антытэрарыстычных структур. Акрамя таго, наладжана супрацоўніцтва па многіх напрамках культурна-гуманітарнага супрацоўніцтва і ў парламенцкай сферы.
версія для друку
зрабіць стартавай
дабавіць у выбранае